Występowanie dziennikarza w procesie karnym w charakterze świadka z pewnością nie będzie najprzyjemniejszą formą spędzania czasu. Składanie zeznań to oczywiście zakłopotanie i stres, które będą tym większe dla dziennikarza, im mniejszą będzie miał wiedzę o swoich prawach i obowiązkach.
Tajemnica dziennikarska
Przesłuchanie dziennikarza jako świadka jest nierozerwalnie związane z jego obowiązkiem zachowania w tajemnicy pozyskanych informacji.
Odmowa składania zeznań
Sytuacja ta generalnie nie zmienia się w procesie karnym – tak więc dziennikarz powinien odmówić składania zeznań, co do informacji, które pozyskał w związku z wykonywaniem swojego zawodu.
Zwolnienie z zachowania tajemnicy dziennikarskiej
Dziennikarza będzie można zwolnić z zachowania tajemnicy dziennikarskiej. Takie uprawnienia ma wyłącznie sąd, nie będzie ono przysługiwało policji czy prokuratorowi.
Zwolnienie będzie możliwe po spełnieniu dwóch warunków:
- gdy będzie to niezbędne dla ochrony wymiaru sprawiedliwości – pojęcie bardzo nieostre;
- gdy okoliczności lub faktów nie będzie można ustalić za pomocą innych dowodów.
Informacje o autorze; informatorze
Uzyskanie od dziennikarza informacji pozwalających na zidentyfikowanie autora albo osoby, która udzieliła informacji jest jeszcze mocniej obostrzone, tzn. – zwolnienie z tajemnicy może nastąpić tylko wówczas, jeżeli informacje te będą dotyczyły popełnienia jednego z następujących przestępstw:
- ludobójstwo;
- udział w masowym zamachu;
- czyny zabronione, opisane w art. 120–124 kodeksu karnego, polegające na różnorodnych zachowaniach stanowiących naruszenie prawa międzynarodowego;
- zamach na niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej;
- zamach stanu;
- szpiegostwo;
- zamach na życie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej;
- zamach na jednostkę Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
- zabójstwo;
- sprowadzenie niebezpieczeństwa powszechnego;
- przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym;
- nieuprawnione pozbawienie wolności;
- wzięcie zakładnika;
- każde przestępstwo o charakterze terrorystycznym
Odpłatne ogłoszenia i reklamy
O ujawnieniu informacji przez dziennikarza mowa jest również w tym przepisie:
Na żądanie organów upoważnionych do tego na podstawie odrębnych przepisów wydawca lub redaktor są obowiązani do ujawnienia posiadanych nazw i adresów przedsiębiorców lub osób fizycznych, zamieszczających odpłatne ogłoszenia lub reklamy w sprawach działalności gospodarczej,
o którym nieco szerzej innym razem.
