Do chwili wydania orzeczenia przez sąd pierwszej instancji, dziennikarzom nie wolno wypowiadać się co do rozstrzygnięcia sądowego.
Cel zakazu
Sąd, który rozpoznaje sprawę musi pozostawać poza wpływami zewnętrznymi, w tym naciskami mediów. Ocena sprawy przez dziennikarzy przed wydaniem rozstrzygnięcia stanowi formę nacisku na niezawisłego sędziego, a zapobiegać ma temu zakaz, przewidziany przez prawo prasowe.
Rodzaje spraw sądowych
Prawo prasowe nie rozróżnia rodzaju spraw sądowych, co do opiniowania których dziennikarz będzie musiał wykazać się powściągliwością. Tak więc zakaz komentowania rozstrzygnięcia sądu będzie dotyczył jednakowo spraw karnych, cywilnych, gospodarczych czy administracyjnych.
Najlepiej jednak ten obowiązek dziennikarski omawiać w odniesieniu do prawa karnego, i to z kilku powodów. Po pierwsze, sprawy karne cieszą się największym zainteresowaniem prasy (odbiorców), po drugie, istnieje zasada domniemania niewinności oskarżonego i w końcu po trzecie, komentowanie spraw karnych przez dziennikarzy przed wydaniem rozstrzygnięcia sądowego jest bodaj najczęstsze, a już z pewnością najdonioślejsze w skutkach.
Zakaz wydawania przedwczesnego „wyroku prasowego”
Dziennikarz przed wydaniem rozstrzygnięcia przez sąd nie może sam przesądzić o tym czy dana osoba jest sprawcą przestępstwa. Posługiwanie się określeniami wskazującymi lub sugerującymi, że ktoś popełnił przestępstwo np. „skazany”, „morderca”, „oszust”, itd. stanowi przekroczenie przepisów prawa prasowego.
Rozstrzygnięcie sądu I instancji
Wydanie wyroku czy postanowienia przez sąd I instancji będzie stanowiło moment graniczny, po przekroczeniu którego dziennikarz będzie mógł dokonać oceny bądź krytyki rozstrzygnięcia. Warto zwrócić uwagę, że od orzeczenia sądu pierwszej instancji strona może się odwołać, powodują tym samym oddalenie momentu uprawomocnienia się rozstrzygnięcia. Dla komentarza dziennikarskiego nie będzie miało to jednak znaczenia.
