Jeżeli w dzienniku lub czasopiśmie zostanie opublikowany materiał prasowy, który przedstawia nieścisłą lub nieprawdziwą wiadomość, osobie zainteresowanej będzie przysługiwało żądanie sprostowania takiej wiadomości.
Sprostowanie musi odnosić się do faktów
Jeżeli w materiale prasowym ukażą się wiadomości (fakty), które przedstawiono w sposób nieścisły lub są one nieprawdziwe, to w sprostowaniu należy odnieść się właśnie do nich, a nie do wypowiedzi ocennych czy opinii. W związku z tym nie będzie uzasadnione żądanie sprostowania krytyki (nawet nieuzasadnionej) czy subiektywnego poglądu dziennikarza.
Nie oznacza to natomiast, że osoba, której oceny czy opinie naruszyły dobre imię, nie będzie mogła dochodzić swoich praw. Inny będzie natomiast instrument – proces cywilny lub karny, a nie sprostowanie.
Komu przysługuje możliwość wystąpienia z wnioskiem o sprostowanie?
Zainteresowana sprostowaniem przede wszystkim będzie osoba, której materiał prasowy dotyczy, która została wspomniana w takim materiale lub zacytowana.
Będą to zarówno osoby fizyczne oraz osoby jej najbliższe (małżonek, wstępni, zstępni czy osoba pozostającej we wspólnym pożyciu), jak i osoby prawne oraz jej następcy prawni (np. grupa kapitałowa przejmująca spółkę, której dotyczy materiał prasowy).
Obowiązki redaktora naczelnego
Redaktor naczelny dziennika lub czasopisma po otrzymaniu pisma (wniosku) dotyczącego sprostowania będzie zobowiązany do jego bezpłatnego opublikowania.
Niezwykle istotne są terminy, w jakich sprostowanie musi się ukazać. Termin publikacji odnosi się albo do najbliższego „wydania” albo limitowany jest ściśle określonym czasem. W zależności od rodzaju dziennika lub czasopisma będzie on następujący:
- forma elektroniczna dziennika i czasopisma – do 3 dni od dnia otrzymania sprostowania;
- dziennik (drukowany) – w najbliższym numerze lub maksymalnie w terminie 7 dni;
- czasopismo (drukowane) – w najbliższym numerze lub w następnym po nim;
- przekaz za pomocą dźwięku (przede wszystkim: radio) lub obrazu i dźwięku (przede wszystkim telewizja) inny niż dziennik – w najbliższym przekazie.
Tych sztywnych terminów dotyczących publikacji sprostowania można uniknąć, zawierając stosowne, pisemne porozumienie.
Doręczenia sprostowania
Aby pismo (ta forma sprostowania jest wymagana przez prawo) ze sprostowaniem zostało skutecznie doręczone, należy nadać je na poczcie lub złożyć osobiście w siedzibie redakcji w terminie 21 dni od dnia opublikowania materiału prasowego.
Wymogi formalne sprostowania
Sprostowanie odniesie zamierzony skutek, gdy będzie odpowiadało dalszym wymaganiom formalnym, które przewiduje prawo prasowe. Przede wszystkim pismo zainteresowanego musi zawierać dane dotyczące osoby, która składa wniosek.
Takimi danymi są:
- podpis;
- imię i nazwisko;
- adres korespondencyjny.
Sprostowanie przesłane drogą elektroniczną (faxem, sms’em, skan itp.), po terminie lub bez spełnienia wymogów formalnych nie będzie rodziło obowiązku jego opublikowania przez redaktora naczelnego.
Tekst sprostowania
Objętość sprostowania jest kluczowa dla obowiązku publikacyjnego. Jeżeli bowiem sprostowanie przekracza dwukrotność objętości fragmentu materiału prasowego, którego dotyczy, albo zajmuje więcej niż dwukrotność czasu antenowego jaki zajmował fragment przekazu to redaktor naczelny odmówi publikacji nadesłanego materiału.
Prawo prasowe stawia również wymogi, co do formy sprostowania:
- musi być opublikowane w tym samym dziale i taką samą czcionką, co materiał, którego dotyczy;
- pod widocznym tytułem „Sprostowanie”;
- w przypadku przekazu dźwiękowego lub dźwięku i obrazu, sprostowanie należy wyraźnie zapowiedzieć oraz wyemitować w przekazie tego samego rodzaju i o tej samej porze.
Tekst sprostowania nie powinien być zmieniany, nie powinno się również dokonywać skrótów, chyba że wyrazi na to zgodę wnioskodawca.
Sprostowanie może być komentowane, z pewnymi jednak, bardzo istotnymi wyjątkami:
- nie w tym samym numerze,
- nie tego samego dnia
co nie będzie wykluczało prostej zapowiedzi polemiki lub wyjaśnień.
1 Comment